به گزارش دانشجویی و فرهنگی وبه نقل از خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا»، «انقلاب اسلامی و اندیشه آخرالزمانی» موضوع بیست و چهارمین قسمت برنامه تلویزیونی «جهان‌آرا» بود که شب گذشته با حضور محمدهادی همایون، مدیر گروه ارتباطات و دین مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد.

همایون در این برنامه با بازنگری سابقه انقلاب اسلامی در مسئله عاشورای حسینی گفت: مسئله عاشورا در دوران مبارزه و به ویژه در دوران انقلاب اسلامی برای اینکه کاربردی شود و پشتوانه انقلاب را تأمین کند، کار سختی نداشت، به عنوان مثال، شاهد تشبیه امام خمینی (ره) به امام حسین (ع) و شاه به یزید و ... بودیم. به عبارت دیگر، از ظرفیت هزار و 400 ساله عاشورا توانستیم در جریان انقلاب استفاده کنیم.

مدیر گروه ارتباطات و دین مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق(ع) با بیان اینکه مهدویت آینده عاشورا را برایمان جهت داد و باید انقلاب اسلامی را نیز جهت می‌داد، یادآور شد: فداکاری‌ها، جان‌فشانی‌ها و خون‌هایی که در دوران انقلاب اسلامی ریخته شد، قرار بود به کجا ختم شود؟ به نظر می‌رسد این موضوع آن طور که باید و شاید در جریان انقلاب مورد توجه قرار نگرفته و امری حاشیه‌ای بوده است، در حالی باید در متن و در رأس امور به آن پرداخته می‌شد.

همایون با اشاره به اعتقاد برخی مبنی بر اینکه قرار است انقلاب اسلامی مقدمه‌سازی ظهور کند، اظهار کرد: بنده در زمان پیروزی انقلاب در یکی از مساجد شیراز در حال اقامه نماز جمعه بودم، امام جماعت در خطبه‌‌های نماز جمعه به حدیث معروف مهدی از قم می‌آید اشاره کرد و این نشان می‌دهد حتی در آن زمان هم عده‌ای معتقد بودند که انقلاب اسلامی ایران قرار است مقدمه‌سازی ظهور کند. زمینه‌سازی ظهور در رهگذر انقلاب همان مسئله‌ای که به آن اجازه ظهور و بروز داده نشد، چراکه در آن زمان هر بحثی درباره مهدویت مطرح می‌شد، به انجمن حجتیه تعبیر و به همین دلیل کنار گذاشته می‌شد.

وی با بیان اینکه با تثبیت بیشتر انقلاب اسلامی و کنار رفتن انجمن حجتیه، به تدریج مراکز و موسساتی چون موسسه موعود عصر برای پرداختن به مسئله مهدویت روی کار آمدند، گفت: علاوه بر تأسیس مراکز و موسسات، کتاب‌هایی در زمینه مهدویت نگارش شد، به عنوان مثال، کتاب «عصر ظهور» علامه کورانی نوشته و به زبان فارسی ترجمه شد که خیلی اثرگذار بود. به تدریج مشخص شد که انقلاب اسلامی برای ایجاد مکتب ویژه مهدویت آمده است.

همایون خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد اتفاقی عظیم در جریان انقلاب در حال شکل‌گیری بود که چراغانی کردن‌های ایام نیمه‌شعبان یارای ایستادن در مقابل آن را نداشت. اگر آن چراغانی قرار است در راستای امر ظهور کمک کند، خوب است، اما اگر قرار است برخی از آن سوء استفاده کنند و هیچگونه کمکی در راستای ظهور نکند، معنا و مفهومی ندارد.

لزوم توجه به رویکرد فعالانه در مهدویت

مدیر گروه ارتباطات و دین مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق(ع) درباره اهمیت رویکرد فعالانه و پرهیز از رویکرد منفعلانه در مسأله مهدویت تصریح کرد: رویکرد منفعلانه یعنی بنشینیم تا ظهور به سمت ما بیاید که این رفتار، آسیب‌هایی را در پی خواهد داشت. اما رویکرد فعالانه به مهدویت چیزی است که امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری نیز در ادامه مسیر امام (ره) پیوسته بر آن تأکید دارند. مهدویت آن چیزی است که باید به سمت آن حرکت کرد و در این مسیر باید پویا بود. برخی افراد به دلیل آسیب‌هایی که در رویکرد منفعلانه وجود دارد، اجازه شکل‌گیری ادبیات آن را نمی‌دادند.

امام خمینی (ره) بزرگ‌ترین قدم را برای ظهور برداشتند

همایون با تأکید بر اینکه امام خمینی (ره) هیچگاه ادعای نایب بودن امام زمان (عج) را نداشتند، بلکه با چنین تعابیری هم برخورد می‌کردند، اظهار کرد: امام (ره) پیوسته از بایدها می‌گفتند، از اینکه باید حرکت کرد، باید به این نقطه رسید، باید انقلاب اسلامی الگوی سایر کشورها قرار گیرد، باید پرچم این انقلاب را به دست امام زمان(عج) تحویل داد، می‌گفتند. اگر امروزه عده‌ای نمی‌توانند آن طور که امام خمینی (ره) فرمودند حرکت کنند، به دلیل سابقه ذهنی منفعلانه‌ای است که از گذشته داشته‌اند. امام خمینی (ره) بزرگ‌ترین کار را برای جریان ظهور کردند که در تاریخ بی‌سابقه بود.

وی با اشاره به مجموعه روایات نشانه‌های ظهور گفت: اگر بنشینیم و منفعلانه منتظر نشانه‌های ظهور باشیم و بعد به تطبیق آنها بپردازیم، این رفتار صحیحی نیست. لذا باید از این مجموعه روایات نشانه‌های ظهور نهایت استفاده کرد، چراکه اگر اینها مورد استفاده قرار نگیرند، پس این مجموعه روایات به چه کارمان می‌آید؟ این در حالی است که در گذشته برای یک حدیث حتی انسانی را به قتل می‌رساندند، اما امروزه با عنایت اهل‌بیت(ع) و تلاش راویان، این احادیث به دستمان رسیده است. آیا با وجود این همه تلاش، نباید از این مخزن نور الهی استفاده کرد؟