مراسم افتتاحیه «دورههای مطالعاتی میزان» با حضور دکتر نجفی ابرندآبادی، اساتید و دانشجویان دانشکده معارف اسلامی و حقوق در تالار امام خمینی رحمه الله علیه دانشگاه امام صادق علیهالسلام برگزار شد.
به گزارش دانشجویی و فرهنگی و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی معاونت پژوهشی دانشگاه امام صادق(ع)، روز دوشنبه 13 دیماه 95 مراسم افتتاحیه «دورههای مطالعاتی میزان» با حضور دکتر نجفی ابرندآبادی، اساتید و دانشجویان دانشکده معارف اسلامی و حقوق در تالار امام خمینی رحمه الله علیه دانشگاه امام صادق علیهالسلام برگزار شد.
در ابتدای این مراسم پس از قرائت قرآن کریم و توضیحات مجری برنامه در خصوص اهمیت آگاهی دانشجویان از نحوه مطالعه دروس حقوقی و اهمیت این طرح مطالعاتی دکتر نجفی ابرندآبادی به ایراد سخنرانی پرداختند.
ایشان با اشاره به اهمیت ارتباط علمی بین اساتید و دانشجویان و تاثیر آن در پیشرفت علمی و پژوهشی دانشجو، از زحمات اساتید مختلف دانشکده معارف اسلامی و حقوق، نظیر مرحوم آیت الله مصطفوی یاد کرده و تقدیر کردند و تربیت اساتیدی همچون دکتر بهرهمند، دکتر محمودی و دکتر ابراهیمی را در زمینه حقوق جزا، حاصل این ارتباط دوسویه بین دانشجو و استاد دانستند. در ادامه با اشاره به برگزاری سلسله نشستهای تازههای علوم جنایی که در سالهای گذشته در دانشگاه شهید بهشتی (ره) برگزار شده بود افزودند که این نشستها زمینه همکاری علمی بین دانشجویان دانشگاه امام صادقعلیه السلام و دانشگاه شهید بهشتی را فراهم آورد و منجر به انجام امور پژوهشی مختلف از قبیل تالیف کتاب، ترجمه و نگارش مقاله و ... توسط دانشجویان این دانشگاه شد.
دکتر نجفی ابرندآبادی با اشاره به فعالیتهای پژوهشی آقای صدری توحیدخانه از فارغ التحصیلان دانشگاه امام صادق علیه السلام از قبیل نگارش مقاله در خصوص قانون حمورابی و سیاست تسامح صفر به پیشرفتهای علمی پژوهشی این دانشجو اشاره کردند و افزودند که تعامل استاد و دانشجو و ایجاد این انگیزه که دانشجو احساس کند توانایی نگارش مقاله و انجام امور پژوهشی را دارد موجب پیشرفتهای چشمگیر پژوهشی خواهد شد و حضور آقای محمد صدری توحیدخانه در موسسه ماکس پلانک را نمونهای از این پیشرفت عنوان کردند.
ایشان با اشاره به اینکه دانشجو نباید تنها به کلاس درس اکتفا کند، دعوت از اساتید برجسته را از راههای جهتدهی به مطالعات کلاسی دانستند و دعوت از اساتید پیشکسوتی همچون دکتر مرتضی محسنی را به عنوان مصداقی برای این تلاشها بیان کرده و تاثیر مطالعات علمی پژوهشی دانشجویان در رویههای قضایی و ... را ناشی از این ارتباط علمی دانستند.
دکتر نجفی ابرندآبادی به دانشجویان توصیه نمودند که با مطالعات فوق برنامه و عدم اکتفا به جزوات و مطالب کلاسی خصوصا در مقطع دوره دکتری به مطالعه و پژوهش بپردازند و از خوداجتهادی بپرهیزند. توضیح آنکه برخی از دانشجویان به بهانه اینکه برخی از دروس دوره کارشناسی اهمیت چندانی ندارد از مطالعه آنها صرفنظر میکنند که این امر معمولا موجب عدم موفقیت این دسته از دانشجویان میشود.
این استاد دانشگاه با ذکر دلایلی همچون:
1. افزایش اطلاعات عمومی در رشته حقوق؛
2. آماده سازی بستر فکری دانشجوی حقوق؛
3. تلطیف ذهن حقوقی محض؛
4. لازمه حل مشکلات جامعه در صورت توجه به دروسی همچون جرم شناسی و ... و الا اگر با وجود واحدهای درسی همچون آیین دادرسی ، جزای اختصاصی و ... مشکلات جامعه حل میشد نیازی به این واحدها نمیبود؛
5. و وجود علت و حکمتی خاص که موجب پیش بینی این طرح درسها در دوره کارشناسی گردیدهاست،
اهمیت مطالعه کلیه دروس را مورد تأکید قرار دادند.
ایشان در پایان سخنرانی خود، نقطه آغاز مطالعات علمی، پژوهشی پیرامون موضوعاتی هم چون عدالت ترمیمی و بزهکاری زنان را دانشگاه امام صادق علیه السلام عنوان کردند.
در ادامه دانشجویان سوالات خود را پرسیدند که دکتر نجفی ابرندآبادی در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان در خصوص نحوه مطالعه دروس مرتبط با علم جرم شناسی، اختصاص دو واحد درسی در دوره کارشناسی برای درس جرم شناسی را کافی ندانستند و این امر را ناشی از یک ضعف ساختاری دانستند که ناشی از نظام حقوقی رومی ژرمنی میباشد. از آنجاییکه نظام حقوقی ما برگرفته از نظام رومی ژرمنی بوده و از سیستم آموزش حقوق بر اساس متد فرانسویها اقتباس شده است، لذا بر خلاف کشورهای کامنلو مانند بلژیک،کانادا و یا آمریکا اهمیت جرم شناسی و همچنین سایر علوم مورد نیاز یک حقوقدان در نظام آموزش حقوقی ما وجود ندارد.
لازم به ذکر است که ایشان اگرچه اختصاص دو واحد درسی در مقطع کارشناسی، چهار واحد در مقطع ارشد و دو واحد در مقطع دکتری برای درس جرم شناسی را جهت پیشرفت رضایت بخش در این حوزه کافی ندانستند و لزوم مطالعه جانبی و استفاده از منابع مکمل را توصیه فرمودند، لیکن این تعداد واحد را از جنبههایی مثبت ارزیابی نمودند و اشاره کردند که علم جرم شناسی در کشور ما هنوز به صورت کامل بومیسازی نشده است، ولی در آموزش عالی ما علیرغم محدودیت مذکور، باز جایگاه مناسبی دارد و وجود موسسه جرم شناسی دانشگاه تهران با سابقه 50 ساله را مصداقی برای این امر عنوان کردند.
در ادامه دکتر نجفی ابرندآبادی با اشاره به ضعف ساختاری و عدم توجه کافی به دروسی همانند جرم شناسی، روان شناسی جنایی، فلسفه حقوق، روش تحقیق میدانی، آمار و ... لزوم توجه به این دروس را برای مطالعه دانشجویان حقوق، با اهمیت توصیف کردند. همچنین ایشان افزودند که چون درس جرمشناسی در آزمون ورودی کانون وکلای دادگستری قرار ندارد تا حدودی این امر نیز موجب کاهش توجه به درس جرمشناسی در دوره کارشناسی شده است.
ایشان تبلور مباحث جرمشناسی در قانون مجازات اسلامی و قانون آیین دادرسی کیفری جدید را مهم برشمردند و مطرح شدن موضوعاتی همچون پرونده شخصیت، میانجی گری، ملاحظات بزه دیدهشناختی، جرایم علیه عدالت قضایی، معافیت از کیفر در ماده 39 و ... را نشانگر تاثیر آموزههای جرم شناختی در تحول تقنین در حوزه جزا برشمردند. دکتر نجفی ابرندآبادی در ادامه به توصیف آیین نامه مربوط به سازمان زندانها پرداختند و تحولات شکل گرفته در این آیین نامه را مفید ارزیابی کردند. ایشان سازمان زندانها را همچون درمانگاهی توصیف کردند که با تشکیل پرونده شخصیت و پذیرش مجرمان، تقسیمبندی زندانیان، انجام امور مربوط به درمان و مراقبت بعد از درمان زندانیان همانند درمانگاه عمل میکند و وجود موارد مذکور در اداره زندانها را ناشی از تاثیرات مباحث جرمشناسی و ... دانستند که صرفا حقوقی نیستند ولی تاثیر بسزایی در تحول این آیین نامه داشته اند.
دکتر نجفی ابرندآبادی پیشنهاداتی را جهت اصلاح طرح درس دوره کارشناسی بیان فرمودند که از جمله این پیشنهادات میتوان به لزوم تعیین گرایش تحصیلی از سال سوم کارشناسی، اضافه شدن دروس مربوط به آموزش حقوق اتحادیه اروپا، حقوق حوزه اکو، آموزش زبان چینی و ترکی استانبولی (جهت آشنایی با حقوق این کشورها به علت ارتباطات اقتصادی فیمابین ایران و این کشورها) اشاره نمود.
در ادامه دکتر غلامی رئیس دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق علیه السلام ضمن تشکر از حضور دکتر نجفی ابرندآبادی و اساتید و دانشجویان در مراسم افتتاحیه طرح مطالعاتی میزان به توضیح چرایی و چگونگی برگزاری این طرح مطالعاتی پرداختند. ایشان این طرح را با توجه به دلایل زیر موجه دانستند.
1. مهجوریت برخی از درسهای دوره کارشناسی؛
2. فقدان کلان خوانی دروس توسط دانشجویان به این صورت که عموما دانشجویان صرفا به مطالعه جزوات کلاسی اکتفا میکنند درحالی که باید به مطالعه کتب مختلف در حجم زیاد در راستای دروس حقوقی پرداخت؛
3. ورود به عرصه پژوهش که مقدمه کار پژوهشی مطالعه کلان در حوزه مورد نظر میباشد؛
4. لزوم ارتباطگیری بیشتر دانشجویان با اساتید، جهت رفع ابهامات علمی و مشورت در امور مختلف زندگی.
ایشان فرمودند که سالهای گذشته به همراه چند دانشجوی رشته حقوق به صورت خودجوش اقدام به برگزاری طرح مطالعاتی نموده بودند که از این طریق هر دانشجو هر ماه یک کتاب را مطالعه و خلاصه کرده و در اختیار سایر اعضا نیز قرار میداد. با استمرار طرح مذکور در 12 ماه، هر کس 12 کتاب را در آن حوزه مطالعه کرده و از خلاصه کتب سایر اعضا نیز بهره برده است. اهمیت این طرح در افزایش سطح آگاهی در زمینههای مختلف و بسترسازی پژوهشی است.
دکتر غلامی در توضیح چگونگی اجرای این طرح ابراز فرمودند که دانشجویان میتوانند با پیشنهاد حوزه مطالعاتی مورد نظر و استاد مربوطه با حمایتی که از سمت دانشکده از این مطالعات به عمل میآید اقدام به مطالعه و تحقیق زیر نظر استاد مربوطه نمایند. ایشان عنوان کردند که هیچ محدودیتی در انتخاب اساتید و تعداد اعضای گروه نمیباشد. و هر دانشجو میتواند حداکثر در دو گروه عضویت یابد.
گرفتن عکس یادگاری با حضور دکتر نجفی ابرندآبادی، اساتید دانشکده و دانشجویان پایان بخش این مراسم بود.